توبه اجتماعی
منظور از مساوات اقتصادی این نیست که بلافاصله با خارج کردن اموال از مالکیت صاحبان آنها تقسیم مساوی انجام شود و توزیع مجدد صورت گیرد.
یک فرد گناهکار و آلوده به اخلاقیات فاسد چگونه توبه میکند؟ بتدریج. افق سالم بودن نیز روشن است. باید به وضعیت پاکیزه مقدر شده الهی برای خود برسد.دیگر اینکه آن فرد باید مقاومت و صبر کند تا مبادا حالت قبلی برگردد.
جامعه آلوده به فساد نیز همین طور است.اصلاحات باید بتدریج انجام شود.جامعه سالم چگونه جامعه ای است؟باید به تقدیرات الهی برای جامعه انسانی برگردد و بر آن پایدار باشد.
رعایت ترتیب و پیوستگی آیات در هر سوره و کلیت قرآن ما را به طرح کلی تقدیرات الهی از یک طرف و شرح و تفصیل این تقدیرات از طرف دیگر رهنمون میشود.
تقدیر اقوات در زمین طبق آیه 10 سوره فصلت چنین است که مقدار لازم برای رفع نیاز طبیعی انسانها در کل جهان در آن وجود دارد و دیگر اینکه خداوند بین انسانها در مایحتاج لازمه فرقی قائل نشده است.درضمن دسترسی کامل به آذوقه و مایحتاج به همه داده شده است.مشرکین آنهایی هستند که زکات نمی دهند آنها افرادی هستند با توان که توانسته اند بیش از نیاز خود برداشت کنند.میخواهند تا حد اسراف مصرف کنند و در بین خود و نزدیکانشان انباشت نمایند و نمی خواهند به نیازمندان نا توان کمک کنند.انباشت در یک محل یا بین یک گروه از افراد بتدریج به کمبود و فقر در محل یا بین افراد دیگر منجر شده فساد رخ میدهد.
توبه یک جامعه فاسد برای عمل در زمینه اقتصادی چنین است که افراد توانمند آن معجزه الهی را ببینند و به تقدیر الهی ایمان بیاورند.مدیران و صاحبان اموال متوسط مقدار مصرفی خود را برای کارگران نیز قائل باشند.کارگران نیز با تلاش و اطاعت در این مسابقه به سوی خیرات (نه جمع ثروت) سهیم شوند.
مومنین توانمند با مدیریت و وصیت خود و خویشان به خیر و مساوات (قسط) در مصرف طبیعی و انفاق ارثیه ها به افراد مومن نیازمند در جامعه نسل های بعد از خود را نیز تربیت و تزکیه کنند...
در کنار احکام پویای اقتصادی ایمان و عمل به دستورات دیگر از جمله نماز و نخوردن اطعمه حرام و ننوشیدن اشربه حرام با شکل های جدید و قدیم و امر به معروف و نهی از منکر برای جلوگیری از سوء استفاده افراد سست و تنبل و یا افراد زیاده طلب و ...و تشویق مومنین در توبه اجتماعی شرط است.
این حرکات و قیام بالقسط باید تداوم داشته باشند.تعاونوا علی البر و التقوی ...آزادی بیان برهان برای همه و مشورت مومنین و امر بمعروف و نهی از منکر از عوامل تداوم بخش توبه اجتماعی هستند.
بتدریج با گذشت زمان و لزوم رعایت رضایت اجتماعی در کارها و معاملات موسسات بزرگ متکی به منابع زیر زمینی و رو زمینی بزرگ مربوط یا متعلق به همه به مالکیت اجتماعی در می آیند و کارهای کوچکتر در مالکیت مالکین مساوات طلب باقی می مانند.این روند رشد باید ادامه یابد...
حمایت های اجتماعی توام با ایمان و آگاهی باعث نزول برکات و پاک شدن فساد اجتماعی خواهد شد.البته اگر قدرتمندان اسیر وساوس شیطانی و ترساندن به فقر از جانب او نشوند و به عقب برنگردند و دیگران اسیر حسرت مال دنیا و حسادت نشوند...همه همدیگر را به حق و صبر وصیت کنند.