علت خلقت انسان در قرآن
خلاصه : انسان عاملی است برای خداوند که تکبر یا تعبد همه مخلوقات از جمله ملائکه آشکار گردد…عملا آشکار گردد…از جمله تکبر یا تعبد خود انسان…مخلوقات خداوند دارای اراده و آزادی به تسلیم یا عصیان هستند…
انسان با داشتن کالبد پست دارای روح الهی است و ....در نظر دیگران کوچک می آید لذا امر خداوند به سجده به او برای هر مخلوقی خوشایند نیست...مگر خالصین و مخلصین....اصل اطاعت از فرمان الهی است...
انسان نقطه انعکاسی سیستم است...خودش هم باید به این فرمان عمل کند...خودش هم بر خودش...بنا به فرمان الهی قدرتمندان و توانمندان باید مراقب مستضعفین و همگی در خدمت یکدیگر باشند....
--------------------------------------------------
درک ضرورت خلقت ما بدون درک کلی از فرا خلقت ما مشکل خواهد بود.
خلاصه برداشتی از قرآن در این خصوص ارائه میشود. طرحی که در این کتاب عظیم بیان میشود آرامش بخش است. باور به آن استدلال ما را قوی تر میکند.
کلمات عالم سفید و عالم سیاه برای نزدیک تر شدن به ذهن است.
عالم سفید جوار خداوند است. در آن عالم ملائک تحت فرمان خداوند هستند. جبریل و میکال بالاتر از ملائک هستند. آن دو امین خداوند بوده درحقیقت آن دو از جانب خداوند فرمانها را ارائه میکنند و به ملائک میرسانند.
از ملائک هرکدام خلقت و مقام خاص خودش را دارد.آفریده شده ها موجودات رباتیک و بی اراده نیستند. واقعا آفریده شده اند و حیات و اختیارمقدرخود را دارند.تفاوت در آفرینش بین خودشان و دیگران را درک میکنند شاید برخی در باطن خود حسادت به دیگری داشته باشند. البته در آن عالم سفید به امر او عمل میکنند و کسی منکرخدایی خدا یا قائل به شریک برای او نیست چون همه چیز واضح و روشن است.ملائک درجات و سیستم های مختلف دارند. با این حال در عالم سفید معترض یکدیگرنیستند.
خداوند آنها را علیه هم نیافریده است. لذا در آن عالم اطاعت محض از خداوند ، تا قبل از خلقت انسان برقرار بوده است. شاید عدم رضایت در باطن بعضی از آنها وجود داشته است.
خداوند انسان را نیز می آفریند و در بهشت اولیه جای میدهد.خداوند مخلوقات را از ابتدا برای زحمت و سختی نمی آفریند.مخلوقات کلمات خداوند هستند.پاسخ مثبت از مخلوقات برای آنها نعمات را بهمراه خواهد داشت.
انسان موجودی است که از ماده اولیه پست (نسبت به بقیه حاضرین) ولی در باطن با قدرت فراگیری قوی وقدرت انتخاب و استعداد متعالی شدن (دارای روح الهی) درعین استعداد سفلی شدن خلق شده است. خداوند این توانایی انسان را به همه نشان میدهد.
خلقت انسان آزمون اطاعت محض از خداوند را امکان پذیر ساخته است.
اینکه خداوند به چیزی امر کند بایستی اطاعت کرد هر چند ما ندانیم علت چیست و آن چیز با درک ما ارزش مورد اطاعت بودن را نداشته باشد.این الگوی رفتاری کلیه مخلوقین باید باشد. چه در عالم سفید و چه در عالم سیاه.
ماده اولیه خلقت انسان پست تر از بقیه بوده ولی تعلیم پذیر بودن او و استعداد نهفته در آن روح الهی او را سزاوار سجده نموده است. این سجده بر کسی در عالم سفید گران آمده است که هم از لحاظ ماده اولیه بهتر بوده است و هم از درجات خلقتی ناراضی بوده است.
شیطان قوی ترین ملائک بوده است زیرا در غیر این صورت باید چند ملائکه معترض بوجود میامد.
چون روح الهی در انسان دمیده شده است دستور سجده به او سزاوار است.
سپس دستور سجده به او را به ملائک میدهد. چه کسانی اطاعت خواهند کرد؟
آنهایی که مطلق دستور خداوند را ملاک قرار میدهند سجده کردند. ابلیس اطاعت نکرد ظاهرانسان (در حقیقت اندیشه خودش را) را ملاک قرار داد و رانده شد. ولی انسان هنوز در بهشت اولیه بود.
ابلیس بیکار ننشست. از خداوند اجازه گرفت که او هم ما را مثل خودش به ظاهر اندیشیدن بکشاند تا ما هم اشتباه او را مرتکب بشویم...مرتکب عمل غیر صالح....تا ناشایستگی ما را (بزعم خود) نشان دهد....مگر نه اینکه ایمان و علم کافی نیست بلکه عمل صالح نیز باید داشته باشیم....برای همین است که بعد از عدم قبول سجده موضوع خاتمه نیافت و تست آدم در عمل نیز لزوم داشته است...چنانکه چند آیه قبل شرط اقامت در جنت دو عامل ایمان و عمل صالح ذکر گردیده:
وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا قَالُوا هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿۲۵﴾ بقره
از نقطه ضعف آن موقع ما استفاده کرد و مارا کنجکاو خوردن از درخت کرد. ما با داشتن روح الهی در کالبد محدود و اشتیاق پرفشار به دانستن از درخت خوردیم .به دستور خداوند در نخوردن از درخت اعتنا نکردیم و شاید فراموش کردیم. ما هم رانده شدیم. قرار شد اگر از این ببعد دستور خداوند را اطاعت کنیم اوضاع ما سخت نخواهد شد و مشکلی پیش نخواهد آمد.
با این خلقت انسان همه آزموده شدند و میشوند هم ملائک و هم انسان.
انسان و هر ملائک که امر خداوند را اجرا نکردند به عالم سیاه وارد شدند. عالمی که دور از عالم سفید است. ما در این عالم سیاه تا حدود زیادی صاحب اختیار خودمان هستیم. آزادی عمل زیادی داریم. شرک در این عالم امکان دارد. البته اعمال ما کاملا تحت کنترل است. تا هر وقت که خداوند بخواهد در این عالم سیاه هستیم.
پس چون جزای منافقین و مشرکین (از هر سنخ آفریدگان) لازم بوده است خلقت ما انسانها هم لازم شده است.بدون زحمت افتخار این را پیدا کردیم که بعنوان جانشین خداوند مورد سجده واقع شویم. استعداد و قوات بسیاری را داشته باشیم.
می توانیم بپرسیم چرا خود خلقت ملائک لازم شده است؟ ایشان ابزارخداوندی هستند.واسطه بین مخلوقات و خداوند هستند البته با درجات خاص.ابزاری که به خداوندی خدا ایمان دارند.
هرچه خدا امر کند آنها به فعلیت میرسانند.
ملائکی که دستور خداوند را اطاعت کردند و به انسان سجده کردند دارند از خداوند برای ما انسانها طلب مغفرت می کنند.
آنهایی که اطاعت نکردند و سجده نکردند (درحقیقت ساده اندیشی کردند و گول ظاهر ما را خوردند) و از عالم سفید رانده شدند اجازه این را دارند که بین ما انسانها نفوذ کرده و از طریق رواج دادن ملاک ظاهر (درحقیقت اعتباراندیشه خودمان) مارا نسبت بهم دشمن سازند همانطور که خودشان ظاهر را (در حقیقت اندیشه خودشان را) ملاک قرار دادند و نه دستور خداوند را.
ما با اطاعت محض از خداوند و مستحق این اطاعت محض دیدن او باید درس خوبی به شیطان بدهیم. شیطان دشمن شماره یک ماست.پیروان شیطان و اسیران وساوس او دشمنان بعدی هستند.کسانی که با القاء افکار بدون سند الهی خود یا با وارونه جلوه دادن پیام های الهی ما را فریب میدهند تا قدرت و توان ظاهری خود را حفظ کنند. در جامعه فساد نموده قدرت و توان الهی و روز جزا را انکار میکنند.
آنهایی از ما که مومنانه و عالمانه و صادقانه از کالبد خود (این کالبد گول زننده ) میگذرند تا دستور خداوند اجرا شود مقام اول نزد خداوند را دارند. روح الهی خالص اولیه میشوند.نزد خداوند روزی دارند. دیگران با درجات مختلف هنوز اتصال به عالم سیاه دارند . منتظر می مانیم تا تکلیف ما در روز رستاخیز روشن شود. اگر زیاد سیاه کار بوده باشیم و سیاهی تمام وجود ما را پر کرده باشد در همین عالم سیاه می مانیم و نمی توانیم خارج شویم.
بهشت و جهنم براساس سیاهی اعمال انسانهاست.فقط بستگی به سن و سال مرده ندارد.بستگی به تلاش او نسبت به وسع او در مدت عمرش دارد. وعده های آخرت متشابهات هستند. زمین قیامت غیر از این زمین و تجسد ما غیر از این تجسد خواهد بود با اعضاء و جوارح مخصوص و وعده ها نیز شبیه سازی هستند.
در اول خلقت انسان خداوند روح خود را در ماده پست اولیه خلقت دمید انسان زیبا و سزاوار سجده ایجاد شد و یا در بهترین تجسد روح خداوندی دمیده شد.
حال همین انسان در سایه اعمال خود در پایان زندگی با روحی آلوده از دنیا میرود. این روح در برزخ میماند. هر وقت صور قیامت نواخته شد و زمین غیر این زمین شد وخلاصه کن فیکون شد این روح آلوده باز در ماده اولیه دمیده میشود بر حسب میزان آلودگی تجسد مخصوص و متناسب ایجاد میشود. این حیات و تجسد جدید برای روحی که قبلا انسان بوده است عذاب آور خواهد بود مگر این که آلودگی نداشته باشد و مانند انسان اولیه بدون گناه برگشته باشد و یا گناهانش قابل بخشش باشد.
با تعبیرات امروزی گویی دمیده شدن مجدد روح در ماده اولیه مانند فرمت کردن و نوشتن بر روی دیسک است. مطابق با اعمالمان که متبلور در نفس ماست فرمت و نوشته میشویم و تجسد می یابیم با این تفاوت که این بار میدانیم قبلا انسان بوده ایم و چه امکاناتی و قواتی داشتیم و حالا چه موجودی
شده ایم و چه داریم. الی ما شاء الله و تا خلقت یا خلقت های پی در پی از ماده اولیه (در سطحی پایین تر از خلقت جانشین خدا) ادامه پیدا می میکند ما عذاب میشویم و حسرت انسان بودن خود را همراه داریم و این یعنی عذاب ابدی یعنی تا وقتی خدا بخواهد.
-------------------------------------
در آیه ما قبل آیه پایانی سوره احزاب می فرماید:
إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ إِنَّهُ كانَ ظَلُوماً جَهُولاً (72)
ظاهرا یک سردرگمی وجود دارد. مگر قبلا علم الاسماء به انسان تعلیم داده نشده است پس چرا دوباره امانت داده میشود؟ لابد امانت با علم داده شده فرق دارد.
ارتباط آیات هر سوره را باید رعایت کنیم. هر سوره بعنوان یک قول باید در بیانش اتصال رعایت گردد تا دقیق فهمیده شود. در سوره احزاب اشاره به جمع شدن احزاب مختلف برای مقابله با پیامبر و مسلمین است جنگی که در ابتدای رخداد قلوب مومنین را بشدت لرزاند :
هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا ﴿۱۱﴾ احزاب
به اشاره سوره ص در ملا اعلی نیز مخاصمه ای در گرفته که پیامبر ما از آن خبری نداشته است :
مَا كَانَ لِيَ مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الْأَعْلَى إِذْ يَخْتَصِمُونَ ﴿۶۹﴾ ص
قَالَ يَا إِبْلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَنْ تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِيَدَيَّ أَسْتَكْبَرْتَ أَمْ كُنْتَ مِنَ الْعَالِينَ ﴿۷۵﴾ ص
قَالَ أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نَارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ ﴿۷۶﴾ ص
همان مخاصمه ابلیس با مقام الهی و رانده شدن ابلیس.مخاصمه در مورد سجده نکردن ابلیس بر آدم.
از طرف دیگر ابلیس نیز خود حزب الشیطان دارد به مشابهت این برخورد و درگیری احزاب است که در پایان سوره احزاب اشاره به پایان درگیری و سرکشی ابلیس و آدم و نافرمانی ابلیس میشود. پس از شکست آدم و زوجش از ابلیس و مغلوب وساوس او شدن است که هبوط رخ داده و انسان (مرد و زن –منافقین و المنافقات و ...) و شیطان رانده شده در زمین و آسمانها قرار میگیرند.
حالا وقت آن است که اداره این مجموعه آفرینش به موجودی سپرده شود. مجموعه فرامین الهی برای اداره این مجموعه خلقتی امانت است.هیچ موجودی جرئت قبول این مسئولیت را بخود نمی دهد.
انسان مشتاق دانستن آنرا قبول میکند.با فطرتی آمیخته به علوم اولیه و ظرفیت کنجکاوی زیاد. با اینکه قبلا اشتباهاتی داشته و بخود ظلم کرده بوده است.انسان باید بر طبق دستورات الهی عمل کند تا در زمین فساد ایجاد نگردد و مشقتی به او نرسد و ...
در سوره بقره که کلیات اساسی در یک گستره وسیع در باره انسان بیان میشود از دستورات تا سرگذشت ها در اوایل سوره به مقدمات کلی از خلقت او نیز اشاره میکند. ملائکه تصور میکردند که آدم نیز مانند دیگر موجودات روی زمین است و فقط توان نابود کردن دیگر موجودات را دارد و از طرف دیگر نمی خواستند موجودی غیر از آنها جانشین خداوند شود. البته قسمت دوم نظرشان را پنهان میکردند:
قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِيعًا فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدًى فَمَنْ تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۳۸﴾ بقره
گویا خلقت آدم از قبل برای تست موجودات غیر آدم و فرمانبرداری ایشان بوده است والا عکس العمل انسان طبیعی و در خور خلقت خودش و قابل پیش بینی برای خداوند بوده است.توبه آدم پذیرفته میشود ولی از توبه ابلیس خبری نیست. این ابلیس در میان ملائکه بوده که در نهانش از خلقت زمین و آسمانها و آدم راضی نبوده و دستور به سجده بر او برایش گران آمده است ...
هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۲۹﴾ بقره
...أَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَ مَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ(33) بقره
بدین ترتیب ناخالصی درونی ابلیس مستکبر و از خود راضی آشکار شده است.تکبر از آتش هویداست.
احتمالا او در خلقت زمین و آسمان (و نه انسان چرا که در سوره ص میفرماید: لما خلقت بیدی) شرکت داشته لذا سجده بر همین موجود بظاهر پست تر از خودش برایش سخت بوده است. دمیده شدن روح الهی و توانایی بالقوه و نیروی درونی آدم را ندیده گرفته و کافر شده است. در هر حال باید مطیع دستور خداوند باشد.
-----------------------
رابطه روح و نفس چگونه است ؟
الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ ﴿۷﴾ ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ ﴿۸﴾ سجده
ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ ﴿۹﴾ سجده
وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ ﴿۱۰﴾ سجده
قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ ﴿۱۱﴾ سجده
نشان میدهد که دمیدن روح در گل انسانی ، پس از تسویه ، مانند ایجاد سمع و بصر و فواد در جنین است...یا زمان ایجاد سمع و بصر و فواد همان زمان دمیدن روح در جنین است (سمع و بصر و تعقل ، نه توان گفتار و تصمیم حرکت نفس طبق قوانین پیش فرض ...فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ﴿۸﴾شمس...که ابتدایی تر هستند)...
اصلا در کجا آمده روح در جنین دمیده میشود ؟ اشاره در سوره مومنون :
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾ ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾ مومنون
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ﴿۱۴﴾
قبل از تولد عیسی طعام های مخصوص به مریم داده میشده است...روح ارسالی با دمیدن به رحم مریم ، بجای پدرعیسی نقش حرکت مادی در تشکیل نطفه داشته است...در ادامه ، پس از تسویه که هم در خلقت اولیه و هم در نسل انسان انجام شده و میشود ، دمیدن روح بر جنین مریم نیز طبق روال خلقت آدم و انسانهای دیگر ، در زمان مناسب و بعدا رخ داده است...
از اشارات سوره توبه در مورد 4 ماه حرام و جنگ نکردن در آنها معلوم میشود 4 ماه باید بگذرد تا در نطفه روح دمیده شود...و جنگ ها باعث انقطاع نسل ها نشوند...سوره توبه سوره 9 خود شرح آخرین عملیات برای تولد و ظهور دین اسلام است در مقابل دیگر ادیان...
پس از دمیدن روح بر جسم ، واسطه ای شبه روحانی ، مانوس با جسم ، مانند لوحی متناسب با روح که تجارب علمی و عملی انسان در آن ثبت میگردد ، بنام نفس ایجاد میشود همراه با اندوخته جوهره ارثیه نفسانی از والدین ...این لوح نفس میتواند نزدیک به پاکی روح بماند ، با همراه شدن با توانایی های روح و استفاده از آن ، یا با جهالت و وسوسه شیاطین کدر شود و اثرات منفی در خود ثبت کند...
تا قبل از قیامت و جزا ، این نفس فقط با جفت شدن با روح متناسب خود به صدا و حرکت در می آید و باز خواست میشود...با دمیده شدن صور دوم ، برخاستن نفوس از قبور خود (در بایگانی برزخ) مانند برخاستن انسان از خواب بلافاصله با روح (ارسالی) خود زوج میشود همان اشاره در سوره تکویر... وَإِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ ﴿۷﴾
در قیامت و هنگام جزا ، پس از بازخواست ، نفس از روح خود (در مورد کافرین بشدت) جدا شده به محیط مادی جدید ، انداخته میشود...اگر نفس آلودگی کمی داشته و از قسمت سفید زیادی برخوردار باشد از محیط مادی جدید ، خارج شده و داخل بهشت میشود در غیر این صورت در آن محیط مادی و در فضایی فشرده (همچون قبر) باقی میماند...میراندن دوم کافرین ...
اگر این نفس یا لوح تمام ظرفیت سیاه شده قسمت پاکی نداشته باشد در قیامت داخل حفره ها یا کالبد جدید قرار میگیرد ... یعنی با این نفس در محیط مادی جدید ، جسمی جدید مطابق محتویات و عادات نهایی آن نفس تشکیل میشود... نفس ، لوامه و سرزنشگرخود است ... از توانایی ها و عملکرد خویش آگاه است ، به آه و ناله می افتد و درخواست عفو میکند... این مجرمین در یک جا ثابت میمانند گویی به زنجیر بسته شده اند...
اشاره به لوامه و سرزنشگر بودن نفس و بصیرت بر وجود خود حتی در محیط ایزوله از جهان خارج ، در سوره قیامت صورت میگیرد که متقابل است با سوره غافر...سوره غافر همان سوره ای است که در آن به دوبار میراندن و دوبار زنده کردن کافرین اشاره میشود...
این همه در 9 آیه پایانی سوره زمر خلاصه میشود :
وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَالْأَرْضُ جَمِيعًا قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَالسَّمَاوَاتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۶۷﴾ زمر
وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَى فَإِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنْظُرُونَ ﴿۶۸﴾ زمر
وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتَابُ وَجِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَاءِ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿۶۹﴾ زمر
وَوُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَا عَمِلَتْ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَا يَفْعَلُونَ ﴿۷۰﴾ زمر
وَسِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ زُمَرًا حَتَّى إِذَا جَاءُوهَا فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَتْلُونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِ رَبِّكُمْ وَيُنْذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُوا بَلَى وَلَكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذَابِ عَلَى الْكَافِرِينَ ﴿۷۱﴾ زمر
قِيلَ ادْخُلُوا أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ ﴿۷۲﴾ زمر
وَسِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا حَتَّى إِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلَامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِينَ ﴿۷۳﴾ زمر
وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي صَدَقَنَا وَعْدَهُ وَأَوْرَثَنَا الْأَرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ نَشَاءُ فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ ﴿۷۴﴾ زمر
وَتَرَى الْمَلَائِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَقِيلَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿۷۵﴾ زمر